http://blog.visitgreece.gr/skyros-the-virgin-jewel-of-the-aegean-sea/

Χει-μόνος στη Σκύρο.. ή μήπως με παρέα ;

Ποια είναι αυτά τα μέρη της Ελλάδας μας που επιλέγουμε για να παραδοθούμε στη χαλάρωση όταν αρχίζει να χειμωνιάζει; Είναι αυτά που βρέχονται από κυματιστή και φουρτουνιασμένη θάλασσα; ‘Η μήπως είναι αυτά που στις κορυφές των πανύψηλων βουνών τους θρέφουν και μεγαλώνουν κορμούς αιωνόβιους και επιβλητικά δέντρα;

Για να νιώσουμε την εμπειρία που προσφέρουν οι δύο αυτές όψεις της φύσης, θα μπορούσαμε να επιλέξουμε τοποθεσίες που ευεργετικά συνδυάζουν τις αρμονικές της αντιθέσεις. Μία από αυτές είναι η Σκύρος, το ανεμοδαρμένο σποραδονήσι . Κατά τα λεγόμενα ντόπιων και όχι μόνο, «Η Σκύρος δεν είναι για χειμώνα… όπως καμία επαρχία» . Πειράζει που σε αυτό το σημείο θέλω να θέσω το ερώτημα αν πλέον μας κάνουν οι πόλεις για να περάσουμε τους απαιτητικούς και δύσκολους χειμώνες; Πριν δώσει ο καθένας τη δική του απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα τον παρακαλούσα να σκεφτεί μετά περισσής προσοχής την αλλαγή που υφιστάμεθα όλοι μέσα από τη συχνή αναταραχή και "αναμπουμπούλα" με τις οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένη η καθημερινότητά μας. Η απλούστευση των διαδικασιών και η απλότητα στο ζειν είναι αυτή που θα μας λύσει με μεγάλο βαθμό τα χέρια.

Μας λείπουν πολλά σίγουρα, χάνουμε κάθε μέρα και από κάτι. Ας φροντίσουμε το παιχνίδι της απώλειας να το εμπλουτίζουμε με σωστές φιλίες και καλές σχέσεις. Ίσως είναι πια ο μόνος τρόπος να μη μας γίνεται τόσο αισθητή η έλλειψη της ύλης.

Μία όμορφη παρέα και ένα κόκκινο μπουκάλι κρασί, ανοίγουν το στόμα και την καρδιά. Οι έννοιες και οι ανησυχίες δεν εγκλωβίζονται στην υποκειμενική διάθεση του κάθε ανθρώπου. Γιατί απλά …. μοιράζονται.

Η κουζίνα της Μαμάς στη Σκύρο-Ατσίτσα

27/11/2013

Μαρία Τσώλη

Λατρείες

Δεν είναι γνωστός κανένας θρησκευτικός μύθος αναφερόμενος στο παρελθόν της Σκύρου. 

Ένας ναός της Παλλάδας Αθηνάς ορθωνόταν στην ακτή μπροστά στην πόλη. Αν η λατρεία αυτή της θεάς είχε εισαχθεί από τους Αθηναίους αποίκους ή ανέτρεχε σε μία παλαιότερη εποχή, είναι κάτι που δύσκολα μπορεί να προσδιοριστεί. 

Στο Διόνυσο προσφέρονταν δημόσιες θυσίες και γινόταν πομπή στην οποία έπαιρνε μέρος μια κανηφόρος, όπως προκύπτει από μία επιγραφή του  ΙΙ π.χ αιώνα . Η Σκύρος λάτρευε και τον Ερμή ο οποίος παριστάνεται και στα νομίσματα . Επίσης υπάρχουν και ορισμένα άλλα που φέρουν την κεφαλή του Ποσειδώνα. 

Ένας αριθμός τοπωνυμίων όπως Αρτεμίσι, Άρη, Θάλεια, Νύφι, Αχίλλι, μαρτυρούν αν όχι την ύπαρξη ναών αφιερωμένων στην Άρτεμη, στον Άρη, στις Μούσες, στις Νύμφες και στον Αχιλλέα, τουλάχιστον τη λατρεία τους.  Όσον αφορά τον 'Αρη, η υπόθεση επιβεβαιώνεται και από το όνομα του Ενυέα, βασιλιά της Σκύρου, που το όνομά του μπορεί να παραβληθεί με το "Ενυάλιος" , ένα από τα επώνυμα του Άρη. Η ύπαρξη της λατρείας της Θέμιδας δεν φαίνεται να αποδεικνύεται αρκετά. Το όνομα, τέλος, της πόλης Χρύσης ήταν επίσης ονομασία μιας θεότητας στο βόρειο τμήμα του Αιγαίου πελάγους και δεν αποκλείεται η λατρεία της να υπήρχε στη Σκύρο.

Σύμφωνα με ιστορικούς, υπήρχε στη Σκύρο ο τάφος του Ομήρου " Scyrum Aegei insulam.... Homeri tumulo insignem " = " Στη Σκύρο το νησί του Αιγαίου...Του Ομήρου ο τάφος βρίσκεται" . Επρόκειτο ίσως για σαρκοφάγο όμοια με εκείνες που βρέθηκαν στην Καλαμίτσα. Σε μία μεταγενέστερη εποχή, οι απλοϊκοί κάτοικοι του νησιού μετέτρεψαν αυτή την απλή σαρκοφάγο σε τάφο του Ομήρου, όπως άλλωστε συνέβη και σε ένα άλλο νησί , την Ίο.

 P. Graindor

Ιστορία της νήσου Σκύρου

Ανάμεσα στις Σποράδες και στις Κυκλάδες


Η Σκύρος είναι το μεγαλύτερο νησί των Σποράδων με έκταση 215 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Αν και η αρχιτεκτονική της Σκύρου παραπέμπει στις Κυκλάδες, περισσότερο από το μισό νησί είναι καταπράσινο, όπως οι Σποράδες.
Το νησί φημίζεται για τις εκπληκτικές αμμουδιές του αλλά και για την ομορφιά της Χώρας.
Το νησί πήρε την ονομασία του, όπως υποστηρίζουν πολλοί ιστορικοί, από το άγριο πετρώδες έδαφος του. Σκίρον ή σκύρον σημαίνει συντρίμμια πέτρας.
Ως παλαιότερα ονόματα μνημονεύονται τα Πελάσγια και Δολοπία. Όπως αναφέρεται σε αρχαία κείμενα το νησί έχει κατοικηθεί από Κάρες, Κρήτες, και Δόλοπες.
Η Σκύρος είναι γνωστή από τη μυθολογία. Σύμφωνα με την παράδοση εδώ πέθανε και τάφηκε ο βασιλιάς Θησέας των Αθηνών.
Επίσης, λέγεται ότι η νύμφη Θέτις έστειλε εδώ τον γυιό της Αχιλλέα, στην αυλή του Βασιλιά της Σκύρου Λυκομήδη, μεταμφιεσμένο σε κορίτσι για να αποφύγει τα δεινά του Τρωικού Πολέμου.
Η Σκύρος κυριεύθηκε το 470 π.Χ. από τον Αθηναίο στρατηγό Κίμωνα, που εγκατέστησε στο νησί Αθηναίους αποίκους.
Στη συνέχεια, καταλήφθηκε από τους Μακεδόνες το 332 π.Χ., αλλά, με τη μεσολάβηση των Ρωμαίων επανήλθε στους Αθηναίους, το 196 π.Χ.
Στους Βυζαντινούς Χρόνους χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας ισχυρών. Το 960 ιδρύεται ο ναός του Αγ. Γεωργίου στο κάστρο. Το 1204, όταν μοιράστηκε η Αυτοκρατορία ανάμεσα στους σταυροφόρους, τα νησιά υπήχθησαν στη Βενετία και οι αδελφοί Ανδρέας και Ιερεμίας Γκύζη κατέλαβαν τα νησιά Τήνο, Μύκονο, Σκιάθο, Σκόπελο και Σκύρο.
Το 1354 δούκας της Νάξου κατέλαβε τη Σκύρο και το 1403 το νησί υπάγεται στην εξουσία του Σουλτάνου, αποδίδεται στον Βυζαντινό αυτοκράτορα Εμμανουήλ και το 1453 παραδίδεται στους Ενετούς.
Το 1538 κατακτάται από τον Τούρκο αρχιναύαρχο Χαιρετίν Μπαρμπαρόσα. Το 1652 κατελήφθη από τον στόλο της Βενετίας και το 1770 περνά στην Ρωσική κατοχή. Το 1821 στον Εθνικό αγώνα της ανεξαρτησίας η Σκύρος προσέφερε πολλά σε έμψυχο και άψυχο υλικό.
Συμμετείχαν επίσης αρκετοί Σκυριανοί στην Φιλική Εταιρεία και στήθηκε λιμάνι ασφαλείας στους ξεριζωμένους πρόσφυγες.
Μια επίπεδη λωρίδα, από το Αχίλλι μέχρι την Καλαμίτσα, μήκους 4 χλμ, που κάποτε ήταν θάλασσα, χωρίζει το νησί σε δυο τμήματα, στο βορειοδυτικό , που είναι γεμάτο με πευκοδάση και αρκετή βλάστηση, και το νοτιοανατολικό, που είναι σχεδόν άγονο και θυμίζει έντονα κυκλαδίτικο τοπίο.
Εκεί ακόμα ξεχειμωνιάζουν τα μικρόσωμα Σκυριανά αλογάκια , που είναι φημισμένα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Να συμπληρώσουμε εδώ, ότι για τους πεζοπόρους και ορειβάτες υπάρχουν τα δυο ψηλά βουνά, ο Κοχλίας στο νότιο τμήμα (794 μ.) και ο Όλυμπος στο βόρειο τμήμα (390 μ.), όπως επίσης οι βουνοκορφές Μάρμαρο (394 μ.), Κλαρί (331 μ.), Αφανές (327 μ.), Όρος (316 μ.) και Αη Λείας (294 μ.).
Οι οικισμοί είναι ελάχιστοι συγκριτικά με το μέγεθος του νησιού. Ο μεγαλύτερος οικισμός είναι η Χώρα με την ονομασία Σκύρος. Εδώ ζεί το 80% των τριών χιλιάδων κατοίκων του νησιού και είναι το οικονομικό και εμπορικό κέντρο.
Η Χώρα είναι χτισμένη πάνω σε ένα βράχο από την πίσω μεριά του νησιού και δεν είναι ορατή από τον δρόμο που οδηγεί προς αυτήν ή από την θάλασσα, κι ο λόγος είναι ότι χτίστηκε έτσι προκειμένου να προφυλαχτούν οι κάτοικοι από τους πειρατές. Τα σπίτια ήταν πολύ μικρά και στο μουσείο του νησιού θα έχετε την ευκαιρία να δείτε τα μικροσκοπικά έπιπλα και την πλήρη αναπαράσταση ενός παραδοσιακού σκυριανού σπιτιού. 
http://skyrosnet.gr/el/ενημέρωση-ειδήσεις-επικαιρότητα,-αρθογραφία,-απόψεις/απόψεις/item/ανάμεσα-στις-σποράδες-και-τις-κυκλάδες.html

Skyros.net

Ανοιξιάτικη ή Καλοκαιρινή Αύρα από τη Σκύρο ;

Το μεγαλύτερο και νοτιότερο νησί των Σποράδων προσφέρει ήσυχες διακοπές, πλούσια παράδοση και ανέγγιχτα τοπία. Την αγαπούν οι σοφιστικέ και οι εναλλακτικοί αλλά και οι οικογένειες που αναζητούν διακοπές με άρωμα παλιότερων δεκαετιών. Το πλοίο σάς αποβιβάζει στα Λιναριά, λιμάνι ορμητήριο για εκδρομές με καΐκι και στέκι για ψαροφαγία. Προτιμήστε να μείνετε στα παραθαλάσσια θέρετρα Μώλος ή Μαγαζιά, κάτω από την πόλη της Σκύρου. Η περιπλάνηση στη Χώρα θα σας μεταφέρει σε ένα είδος ζωντανού μουσείου, με στενά ελικοειδή δρομάκια, παλιά μαγαζιά και κατάλευκα σπίτια που σκαρφαλώνουν στην εντυπωσιακή πλαγιά μέχρι το βυζαντινό κάστρο. Εκεί, εκτός από τα μπαρ και τις ταβέρνες, θα ανακαλύψετε ένα μεγάλο μέρος της πραγματικής ομορφιάς και της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας της Σκύρου. Για τις βουτιές σας δοκιμάστε τις κατάφυτες με πεύκα, σμαραγδένιες βορειοδυτικές παραλίες. Το πράσινο και δασωμένο βόρειο κομμάτι του νησιού διατρέχεται από ασφάλτινους και εύκολους χωμάτινους δρόμους που φτάνουν σε αμμώδεις παραλίες, γαλήνιες και χαλαρές. Είναι ιδανικές για όσους προτιμούν έναν εναλλακτικό τρόπο διακοπών. Αξίζει να κάνετε μια εξερευνητική βόλτα προς το ορεινό νότιο τμήμα του νησιού, όπου το σκηνικό θυμίζει Κυκλάδες – άγριο, με βράχια που κατακρημνίζονται στη θάλασσα. Επίσης, φροντίστε να κάνετε τη βόλτα με καΐκι στις απομονωμένες ανατολικές θαλασσινές σπηλιές Πεντεκάλι και Διατρύπι, μια ημερήσια εκδρομή που θα σας μείνει αξέχαστη.

Αθηνόραμα Traver.gr

ΣΚΥΡΟΣ, Ιστορίες υπό τους ήχους των κουδουνιών

ΑΠΟ ΤΟ "ΜΕΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ"

 

http://www.youtube.com/watch?v=uQq2mMDWjBA

Άγνωστη στους πολλούς, αγαπημένη στους ξένους και τους λάτρεις της παράδοσης, η Σκύρος δεν είναι αυτό που λέμε «εύκολος προορισμός». Κι όμως, αν πρέπει να φτιάξεις μια λίστα με όλα αυτά που την κάνουν να ξεχωρίζει ανάμεσα στα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου, θα χαραμίσεις πολλές σελίδες, με κίνδυνο να  εκτεθείς γιατί όλο και κάτι θα έχεις ξεχάσει.

 

Αν πάλι πρέπει να διαλέξεις ένα χαρακτηριστικό της για να την περιγράψεις, θα πρέπει να ρίξεις κλήρο ανάμεσα στην αντιφατικότητα της φύσης της, στην μυστηριακή της ενέργεια, στους ευγενικούς και χαρισματικούς της ανθρώπους, στις εκατοντάδες ιστορίες που ακροβατούν στο χείλος του θρύλου, της μυθολογίας ή της πραγματικότητας. Δύσκολη περίπτωση για έναν απλό γραφιά σαν και μένα, σκέφτομαι…

 

Προσωπικά, θα την αγαπούσα με πάθος ακόμη κι αν η λίστα μου περιελάμβανε έναν και μόνο λόγο. Την Πλατεία της Αιώνιας Ποίησης. Η ομολογουμένως πρωτότυπη για τα ελληνικά δεδομένα ονοματοδοσία, οφείλεται στον ποιητή Ρόμπερτ Μπρουκ που πέθανε στο νησί σε ηλικία 28 ετών το 1915, περίοδο κατά την οποία υπηρετούσε στο Βρετανικό Ναυτικό. Η μητέρα του, σεβόμενη την επιθυμία του να αντικρύζει τον ελληνικό ήλιο ακόμη και μετά θάνατον, δεν μετέφερε την σωρό του κι έτσι ο τάφος του βρίσκεται ακόμη και σήμερα στη θέση Τρεις Μπούκες. Και κάπου εκεί, η ρομαντική ιστορία παραδίδει τα σκήπτρα στον πρώτο «θρύλο», που θέλει τον Αλέξανδρο Ιόλα να υπήρξε το μοντέλο για το άγαλμα που στήθηκε το 1931 στην πλατεία, προς τιμήν του ποιητή. Χορευτής ακόμα ο Ιόλας, φέρεται να πρόσφερε το αλαβάστρινο κορμί του στον γλύπτη Μιχάλη Τόμπρο για να ενσαρκώσει ιδανικά τον ποιητή, ενώ στην επιτροπή εράνου που ανέλαβε τα έξοδα για την ανέγερση του αγάλματος συμμετείχαν μεταξύ άλλων, ο Βενιζέλος, ο Καβάφης και ο Πολίτης.   

 

Το νησί, πάντως, κρύβει πολλές τέτοιες ιστορίες, που «κλείνουν το μάτι» σε όσους αρέσκονται να μαθαίνουν το κάτι τις παραπάνω για τον τόπο που επισκέπτονται. Άλλη μια, από τα χρόνια του Τρωικού πολέμου, θέλει τον Αχιλλέα να επιλέγει την Σκύρο για να κρυφτεί, στην προσπάθεια του να αποφύγει την εμπλοκή του στο κυνήγι της Ωραίας Ελένης. Ντυμένος κορίτσι και με το εύηχο όνομα Πύρρα, αναφορά στις ξανθοκόκκινες μπούκλες του, ο Αχιλλέας κρύβεται ανάμεσα στις κόρες του βασιλιά της Σκύρου Λυκομήδη. Η… μπερμπαντιά του όμως δεν τον αφήνει να «αγιάσει» κι έτσι σύντομα αποκτά έναν γιό, τον Νεοπτόλεμο, με μια από τις πριγκίπισσες. Ο Οδυσσέας είναι αυτός που τελικά αναλαμβάνει να ξεσκεπάσει τον ημίθεο όταν, μεταμφιεσμένος σε μικροπωλητή, ανακαλύπτει την ροπή της –μεγαλόσωμης, υποθέτουμε- «κορασίδας» προς τα όπλα, έναντι των αρχαίων φρου-φρου και αρωμάτων. Και κάπως έτσι, ο καθένας παίρνει τον δρόμο του και η Σκύρος καπαρώνει από νωρίς μια θέση στην ιστορία.

 

Δεν ξέρουμε, βέβαια, αν η αποτυχημένη μεταμφίεση του Αχιλλέα, ήταν αυτή που εμφύσησε στους ντόπιους την αγάπη για το μασκάρεμα, αλλά 3.000 και κάτι χρόνια μετά, οι Σκυριανοί κερδίζουν επάξια και με την… κουδούνα τους μια θέση στα πιο ιδιαίτερα καρναβάλια της χώρας. Και φαίνονται αποφασισμένοι να την διατηρήσουν, γι’αυτό και δεν εγκαταλείπουν εύκολα τα πατροπαράδοτα έθιμα τους.

 

Αμέτι μουχαμέτι, λοιπόν, να τους μάθουμε όλοι, γι’αυτό και οι «κορέλες» και οι «γέροι» ξεκινούν από το πρώτο Σαββατοκύριακο του Τριωδίου να βολτάρουν στα στενά του νησιού, ξεσηκώνοντας το πλήθος. Ντυμένοι με μαύρες, μαλλιαρές κάπες, άσπρη βράκα και ζωσμένοι με αρκετά κουδούνια, οι «γέροι» δίνουν το σύνθημα με τα ραβδιά και το λίκνισμα της μέσης τους, για να  ξεκινήσουν τα τραγούδια. Στα πόδια τους φορούν τα παραδοσιακά «τροχάδια», χειροποίητα υποδήματα από δέρμα και λαστιχένιο πάτο φτιαγμένο από ελαστικό αυτοκινήτου-ναι, καλά διαβάσατε-, ενώ το πρόσωπου τους καλύπτουν μάσκες από προβιά γιδιού. Δίπλα τους η «κορέλα», φορώντας την παραδοσιακή σκυριανή γυναικεία φορεσιά και κουνώντας στα χέρια της το μαντήλι, ανοίγει δρόμο στον «γέρο», ενόσω εκείνος της τραγουδά αποκριάτικους σκοπούς. Από κοντά και ο «φράγκος», το τρίτο πρόσωπο της ιστορίας, υπενθυμίζει τον σατυρικό χαρακτήρα του καρναβαλιού. Ντυμένος με ευρωπαϊκό παντελόνι και με ένα μόνο κουδούνι στο πίσω μέρος της μέσης του, φυσά διαρκώς την μπουρού του και πειράζει όσους βρεθούν στο διάβα του. Η ιδιότυπη παρέα καταλήγει αργά το απόγευμα στον Ναό του Αγίου Γεωργίου για να βαρέσουν τις καμπάνες, οπότε και σημαίνει η λήξη του ασταμάτητου κουδουνίσματος. Ως την άλλη μέρα!

 

Τα δε στιχάκια που ακούγονται την ώρα της κυριακάτικης «Τράτας», έθιμο που οφείλεται μάλλον στους ψαράδες του νησιού που δεν μπορούσαν να μείνουν άπραγοι μπροστά στο καρναβαλικό ντελίριο με τις «κτηνοτροφικές» αναφορές, είναι και αυτά άκρως σατυρικά. Μάλιστα, τηρείται αρχείο με τους σκωπτικούς στίχους που μετρά 100 και πλέον χρόνια, οπότε φανταστείτε τι έχουν σούρει όλα αυτά τα χρόνια οι Σκυριανοί στους πολιτικούς και τι θα σούρουν και φέτος…

 

Όμως η Σκύρος, εκτός από την καρναβαλική της παράδοση, κρατά ζωντανές ως σήμερα και άλλες. Πρωτοστάτης και θεματοφύλακας ο Μάνος Φαλτάϊτς και το ομώνυμο μουσείο που ίδρυσε το 1964. Εκατοντάδες αντικείμενα λαϊκής τέχνης, κεραμεικά, φορεσιές, ξυλόγλυπτα και κεντήματα, συνυπάρχουν με σπάνιες εκδόσεις του 16^ου αιώνα, χειρόγραφα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, και βέβαια τα 2 μεγάλα «καμάρια» του Μουσείου, την Προκήρυξη της Επανάστασης του 1821, αλλά και το έγγραφο της αποκήρυξης της από τον Πατριάρχη και τους Συνοδικούς. Επιπλέον, ακόμη κι αν δεν βρεθεί κάποιος ευγενικός Σκυριανός που θα φιλοτιμηθεί να σε προσκαλέσει στο παραδοσιακό του σπίτι, εδώ θα θαυμάσεις εκ των έσω ένα, με τους «μπουλμέδες» και τον «σταμνουστάτη» του, ότι πρέπει για να μάθεις τα απαραίτητα του σκυριανού «ζην». Για το «ευ», η επίσκεψη στα τοπικά ταβερνάκια σε έχει πείσει προ πολλού.

 

Το νησί φημολογείται ότι φιλοξενεί και 365 εκκλησάκια, που σημαίνει ότι άμα αποφασίσεις να τα γυρίσεις όλα, καλό είναι να φτάσεις εκεί δίσεκτο έτος για να ξεκουραστείς και την μία μέρα που σου αναλογεί. Αν πρέπει τώρα να επιλέξεις, πάλι στον κλήρο θα καταλήξεις. Το υπόσκαφο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στα Πουριά, που έχει λαξευτεί μες στα βράχια, ο Άγιος Γεώργιος με την θαυματουργή εικόνα του που το κύμα ξέβρασε στην ακτή, σύμφωνα με έναν ακόμα θρύλο, αλλά και το εκκλησάκι της Παναγίας της Μελικαρούς, που πήρε το όνομα του από τα μελικάρια, τα άσπρα ζουμπούλια δηλαδή που ανθίζουν ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου, είναι μερικά από δαύτα.   

 

Και επειδή 1.100 λέξεις μετά, δεν πρόκαμα να πω για τα περίφημα σκυριανά αλογάκια, που συναντάς στο οροπέδιο Άρι ή σε κτήματα των ντόπιων, για τον απίστευτο μανιταροειδή βράχο και το αρχαίο λατομείο στα Πουριά, για τα περίφημα ξυλόγλυπτα έπιπλα και τα υπέροχα κεραμικά, για την αστακομακαρονάδα, τα ψάρια, τα… ανένταχτα κατσίκια που διατρέχουν το νησί και γεμίζουν τις σκυριανές κατσαρόλες και την κοιλιά μας, τα περίφημα τεροπτάρια με τραχανά και το γλυκό του κουταλιού με τον λεμονανθό, το ίδιο το νησί που από την μια πλευρά είναι πνιγμένο στο πράσινο και από την άλλη συναγωνίζεται σε ξεραΐλα τις Κυκλάδες, κανείς δεν μπορεί να με κατηγορήσει για μεγαλόσχημη εισαγωγή. 1.100 λέξεις μετά, η λίστα μου παραμένει ελλιπής…

 

Πως θα φτάσετε:

Ακτοπλοϊκώς από την Κύμη θα χρειαστείτε περίπου 1 ώρα και 45 λεπτά, φροντίστε όμως να ρωτήσετε πρώτα για τα δρομολόγια καθώς αλλάζουν ανάλογα με την εποχή (τηλ. 22220-22020).

 

Τι θα πάρετε φεύγοντας:

Τα 'παμε αυτά! Τυρί, γλυκά του κουταλιού, κεραμικά και έπιπλα για τους πιο χουβαρντάδες.