Το μέλι της Σκύρου

Η Σκύρος είναι γνωστή για τα εκλεκτά της προϊόντα, μέσα στα οποία είναι σαφώς και το σκυριανό μέλι. Παλαιότερα ένας από τους πιο γνωστούς παραγωγούς ήταν ο Μπάρμπα Νικίας, που είχε αραδιασμένα τα «μελι΄σοκόφ΄να» (κυψέλες δεν υπήρχαν τότε) σε τρεις «μασίδες» στο κτήμα του στον Πεύκο.

Τα «μελι΄σοκόφ΄να» ήταν κοφίνια, πλεγμένα με βέργες από «αγνέ» και κατά κάποιο τρόπο σοβατισμένα μέσα και έξω με «βουλιθιές» από βόδια, αραιωμένες με νερό.

Εκτός από τον Μπάρμπα Νικία υπήρχαν κι άλλοι παραγωγοί μελιού όπως π.χ ο Νίκος ο Παυλής και οι διάδοχοί του, αλλά και πολλοί άλλοι σύγχρονοι μελισσουργοί που παράγουν αρκετές ποσότητες μελιού, που όχι μόνο καλύπτουν την εσωτερική κατανάλωση αλλά κάνουν και εξαγωγές. Οι μελοπαραγωγοί εκτός από το μέλι είχαν και όφελος από το κερί που έβγαζαν από τις «τσερήθρες» όταν τις έστυβαν για να πάρουν μέλι.

Το στύψιμο της γεμάτης με μέλι κερήθρας γινόταν με ειδική πρέσα, το «στύφτη». Αφού στράγγιζε όλο το μέλι, από το πρώτο στύψιμο, έριχναν μέσα στο στύφτη λίγο νερό για να παρασύρει, με ένα ακόμη ελαφρό στύψιμο, ό,τι υπόλοιπο μελιού είχε απομείνει στην κηρήθρα και με αυτό το γλυκό υγρό έφτιαχναν το «μελόχι’λε» (χυλό από μέλι) που πασπαλισμένος με τριμμένα καρύδια ή μύγδαλα ήταν ένα ωραιότατο αρωματικό γλύκισμα , σαν την «μουσταλευριά».

Τις στυμμένες κερήθρες τις έλιωναν σε μικρά καζάνια και με το λιωμένο κερί που έβγαινε από αυτές, γέμιζαν μικρές γαβάθες, που τις χρησιμοποιούσαν σαν καλούπια. Όταν το κερί στέγνωνε, το μάζευαν και το πουλούσαν σε καλές τιμές ή το πρόσφεραν δώρο σε φίλους ή το πήγαιναν στο Μοναστήρι για να ξοφλήσουν κάποιο τάμα που είχαν κάνει στον ΄Αϊ Γιώργη.

Οι ίδιοι κρατούσαν μερικές «πίτες» κερί για τον εαυτό τους, για να κάνουν μόνοι τους τα κεριά που πήγαιναν στην εκκλησία και μοσχοβολούσε ο τόπος όταν τα άναβαν. Μερικοί όταν βρίσκονταν σε δύσκολες καταστάσεις έταζαν στον ΄Αϊ Γιώργη  κερί. Το κερί αυτό δεν ήταν σαν τα συνηθισμένα κεριά, αλλά ένα μονοκόμματο μακρύ κερί, σαν σχοινί και με αυτό τύλιγαν τις τέσσερις κολόνες της εκκλησίας, μία, δύο ή και περισσότερες φορές ανάλογα με το πόσο βαρύ ήταν το τάμα.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Γ. Λάμπρου «Αποκέρια μιας ζωής». Η Σκύρος όπως τη γνώρισα 1930-1965