Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2020

Skyros Island Treasures

Οι θησαυροί του πανέμορφου αυτού νησιού είναι στην επιφάνειά του, δεν χρειάζεται να τους ψάξεις.
Μπορείς να τους θαυμάσεις στο παρακάτω βίντεο. Είναι το νησί που βρίσκεις τον αληθινό εαυτό σου και αρχίζεις να τον αγαπάς!

Καλή θέαση!

Skyros Island Treasures

Παρασκευή 3 Ιουλίου 2020

Οι περιηγητές γράφουν για τη Σκύρο

"........Τα σπίτια του κάστρου είναι πυκνοχτισμένα κι ανάμεσά τους περνούν στενοσόκακα. Είναι ακατοίκητα και χρησιμεύουν να φυλάνε τα υπάρχοντά τους οι κάτοικοι του νησιού, που ζουν κάτω στη βορινή πλευρά του βράχου, μέσα σε ποιο απλόχωρα σπίτια.

Εκεί πάνω, στα ευπορότερα βρίσκεις ολόκληρες καμάρες γεμάτες χαλκώματα, τα πιο πολλά απ'την Πόλη, μεγάλα χαρανιά, σιδεροβαβάθες. πελώρια χαλκοδουλεμένα ταψιά, για να κενώνουν τα φαγιά κατά την τουρκική συνήθεια.

Βρίσκεις επίσης χρυσοΰφαντα ρούχα απ'τον καιρό των Βενετσιάνων ακόμη καθώς και έπιπλα φερμένα στο νησί ή από πειρατεία ή ναυαγισμένα καράβια.

Δεν είναι όμως μονάχα αυτές οι περιουσίες που φυλάγονται εκεί, αλλά κρατούν κι αποθέματα τυριού, βουτύρου, προβιών, λαδιού, αλμυρών ελιών, μπαμπακιού κλπ που τα φυλάνε σε ποσότητες απ' τις οποίες έρχονται και παίρνουν οι γυναίκες και τα κορίτσια όταν τους χρειάζονται. Γιατί ακόμα και σήμερα εξακολουθούν απ'τον φόβο των επιδρομών να εξασφαλίζουνε τα καλά τους στο οχυρωμένο κάστρο..."

Από το βιβλίο της Όλγας Ζαχαράκη 
"Σκύρος Θησαυροί Παράδοσης Κοσμήματα - Ξυλόγλυπτα - Κεραμικά"

Παρασκευή 19 Ιουνίου 2020

Η καθημερινή σκυριανή ενδυμασία

Το καθημερινό φουστάνι ήταν από απλό φαντό πανί.Οι κοπέλες όμως και οι νέες γυναίκες έβαζαν ποδόγυρο από κόκκινο μπουγασί πανί και το κεντούσαν στο πίσω μέρος με ένα μικρό κλαρί, μία "κατσουρίδα" από πολύχρωμα μετάξια. Πουκάμισα (πουκαμίσες μακριές) άσπρα, φαστά (από πανί που ύφαιναν) με λεπτά κλαράκια κεντημένα με χρωματιστά μετάξια. Αφού απόπλεναν τα ρούχα στον ποταμό, πλένονταν και λούζονταν και οι ίδιες και έπλεναν και τα ρούχα τους που είχαν βραχεί. Τότε φορούσαν αυτά τα πουκάμισα και μπόλια κεντητά και με τα πανέρια γεμάτα πλυμένα ρούχα ανέβαιναν στο χωριό. Οι Σκυριανές ασπροντυμένες φάνταζαν σαν τις "ανεράιδες" , (νεράιδες) και όλοι ήξεραν ότι έρχονταν από τον ποταμό και δεν ήταν ντροπή που φορούσαν μόνο πουκάμισο.

Το κέντημα στον ερχομό του παιδιού


Τις τρεις πρώτες μέρες της ζωής του θα έρθουν οι "μοίρες", γι'αυτό και η μάνα το πλένει και το στολίζει με τα καλύτερα. Του βάζει ένα τσεμπερομάντιλο γύρω από το κεφαλάκι του σαν διάδημα και από πάνω το μεταξωτό τσεμπέρι με το μάλαμα κεντημένο και τα φλουριά. Μετά τυλίγει το παιδί με χρυσοκέντητο τσεβρέ σε μεταξωτό πανί και το σκεπάζει με ολομέταξο σεντόνι ασπροκεντημένο, που συνδυάζεται με ίδιο ασπροκεντημένο μαξιλαράκι. Η Σκυριανή καλομάνα κεντά για το μωρό της περιμένοντας με αγωνία να έρθει στη ζωή. Κεντά και του τραγουδά την αγάπη που του έχει και τα όνειρα που κάνει γι'αυτό.

Ως σ'αγαπούν να σε χαρού τσ' ως θέλου να μου ζήσεις 
τσ' ως σ' έχου μέσα στη γκαδριά να μου 
πολυχρονίσεις

Τσοιμήσου με την Παναγιά τσαι με τον Άη Γιάννη 
με τον αφέντη το Χριστό, τσ' όπου πονεί να γιάνει


Απόσπασμα από το βιβλίο Σκύρος, θησαυροί παράδοσης κεντήματα ξυλόγλυπτα κεραμικά, της Όλγας Ζαχαράκη

Παρασκευή 12 Ιουνίου 2020

Τα σύμβολα της σκυριανής κεντητικής

Οι σκυριανές διανθίζουν τα κεντίδια τους με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο, δικό τους. Είναι πάντα πλούσια καλοσχηματισμένα και παράξενα. Τα καράβια ως σχέδια είναι πολλά και διαφορετικά αφού οι Σκυριανές κεντούσαν πολλούς τύπους. Παρότι δεν ήταν κατεξοχήν θαλασσινός λαός, τις γοήτευαν.
Άλλωστε η Σκύρος ήταν ένα νησί αποκομμένο περισσότερο από τα άλλα και τα καράβια ήταν το μόνο μέσο σύνδεσης - επικοινωνίας με τον υπόλοιπο κόσμο. Γουλέτες, μπρατσέρες, φρεγάδες, κερνίτσα και τρεχαντήρια συμβολίζουν το ταξίδι της ζωής και αποτυπώνονται με ένα σχέδιο φυσικό και μαγικό αφού πάντα τα διανθίζουν με λουλούδια και πουλιά.

Τα καράβια κεντιούνται με περισσή σοφία από τις Σκυριανές, τα θέλουν πάντα να αρμενίζουν σε ήρεμα νερά. Τα φυτά, τα δέντρα, οι καρποί και τα λουλούδια είναι σύμβολα ευζωίας και γονιμότητας. Τα ρόδια σύμβολα ευημερίας και πλούτου του σπιτιού. Η γλάστρα είναι μία βασική σύνθεση φυτών με μεγάλα ή μικρά κλαριά που συνδυάζει τη ζωή με την εξέλιξη. Ο προστάτης της Σκύρου, ο άγιος Γεώργιος συμβολίζει τη θρησκευτικότητα και τη βαθιά πίστη των Σκυριανών και την προστασία των σπιτιών και του νησιού τους. 

Τα φίδια είναι σύμβολο προστασίας του σπιτιού. Τα πουλιά συμβολίζουν το κάλος ενώ ο "τσαλαπετνές" είναι σύμβολο της ανδρείας του άντρα αλλά επίσης της ομορφιάς και της δύναμής του. Ο Μάης πρόκειται για σύνθεση από χαρούμενα ανθρωπάκια "τα Μπαγασάκια" με κεντρικό πρόσωπο τον Μάη, περιτριγυρισμένο από λουλούδια, πουλιά και ζώα. Ο Μάης έχει λουλουδένιο στεφάνι στο κεφάλι και "φανταστική" φορεσιά όπως και τα "Μπαγασάκια" κρατώντας λουλούδια στα χέρια. Συμβολίζει το έθιμο της Πρωτομαγιάς, τη χαρά και την ευφορία της εποχής, τον οργασμό της φύσης, το γλέντι.


Από το βιβλίο της Όλγας Ζαχαράκη Σκύρος, θησαυροί παράδοσης , κεντήματα - ξυλόγλυπτα - κεραμικά


Παρασκευή 29 Μαΐου 2020

Σκυριανή κεντητική

Τα σκυριανά κεντήματα διακρίνονται σε "γραφτά" και "ξομπλιαστά".Τα "γραφτά" σχεδιάζονται πρώτα στο πανί και μετά τελαρώνονται, δηλαδή το πανί τεντώνεται κομμάτι κομμάτι μέχρι να κεντηθεί. Τα σχέδιά τους είναι ελεύθερα και με κίνηση. Τα "γραφτά" θεωρούνται και τα πιο παλαιά και κεντιούνται με την παλαιότερη βελονιά, την ασταχωτή.

Τα "ξομπλιαστά" ως ονομασία προέρχονται από την λέξη "ξομπλιάζω", που στη Σκύρο σημαίνει κοιτάζω και αντιγράφω. Επικρατεί μάλιστα ως παρατσούκλι για εκείνες που παρατηρούν τους άλλους επίμονα να τις λένε "ξόμπλια". Τα "ξομπλιαστά" κεντήματα αντιγράφονται με μέτρημα και είναι κυρίως γεωμετρικά, χωρίς καμπύλες και κύκλους.
Τα σκυριανά κεντήματα χωρίζονται επίσης σε πολύχρωμα, κεντημένα με μετάξια βαμμένα σε υπέροχα χρώματα, σε ασπροκέντητα με κατάλευκο μετάξι, σε κοκκινοκέντητα με κόκκινο μετάξι και σε χρυσοκέντητα. Ειδικά τα χρυσοκέντητα, μαχραμάδες και μπόλιες κεντιούνται με χρυσονήματα που έχουν μάλαμα και ασήμι και με ελάσματα και τέλια που απαιτούν μεγάλη δεξιοτεχνία για να κεντηθούν.

Το μετάξι αποτελούσε την κύρια κλωστή για τα κεντήματα και μαζί με το λινό ή με το βαμβάκι χρησιμοποιούνταν σε υπέροχα υφάσματα που φτιάχνονταν στον αργαλειό. Οι Σκυριανές δημιουργούσαν κεντήματα για το στόλισμα του σπιτιού τις "καλές" μέρες, τις γιορτές, τη γιορτή τ'αντρούς, τ'αρραβωνιάσματα και το γάμο. Κεντήματα καθημερινά, στρωσίδια του καλού καναπέ και του κρεβατιού, κεντήματα για τις καλές φορεσιές, αλλά και κεντήματα για σεντόνια, νεκροσέντονα, κρεβατόγυρους, μαξιλάρες, προσκεφαλάδες, μαχραμάδες, τακίμια, σερβέτες, ποκάμ'σα, μεταξωτά μ'σοφόρια, ζώνες, κ'ντόρες, φεγγάρια (καρφίτσες κεντητές στο μαντίλι, γνωστό ως "φτα", της στολής της νύφης), ποκάμ'σα με δαντέλα για τη στολή του τσοπάνη, τραπεζομάντιλα, κουρτίνες, πετσέτες, τσεμπεράκια κλπ


Απόσπασμα από το βιβλίο Σκύρος Θησαυροί Παράδοσης - Κεντήματα Ξυλόγλυπτα Κεραμικά
Όλγα Ζαχαράκη 

Παρασκευή 22 Μαΐου 2020

To σκυριανό σπίτι

Η χώρα από την καστροπολιτεία ως τις άκρες της πλαγιάς, απλώνεται σαν καρφίτσα ασημοκαπνισμένη πάνω στις γαλανοσταχτιές πτυχές της θάλασσας. Με το φύσημα τ' αγέρα και την πνοή της Ανατολής, ένα αχνόλευκο πέπλο απλώνεται πάνω από τα μικρά σπίτια που σκαρφαλώνουν το ένα πάνω στο άλλο.

Το σκυριανό σπίτι, μικροκαμωμένο και με ξεχωριστή χάρη είναι ένα μπαούλο από 'κείνα τα παλιά, που όταν το ανοίξεις θα σου αποκαλύψει ό,τι φυλάει μέσα του. Κάτασπρο, μικρό μόλις 40-50 m2 με μικρά παράθυρα και μικρή αυλή, με φούρνο πολλές φορές και πεζούλια, ένας κύβος που τον σκεπάζει ο "λιακός" (ταράτσα) με το μελάγγι.
"Το μελάγγι" καλύπτει την επιφάνεια σαν πλάκα προστασίας. Είναι χώμα σε χρώμα γερανιό, αργιλώδες, που πριν το στρώσουν, το χτυπούσαν για να σπάσει, το άπλωναν, εδώ και εκεί άφηναν "σβούλια" (κομμάτια) που έλιωναν με τις βροχές και στις άκρες έφτιαχναν για όμορφο τελείωμα την "ριγλωσσιά" με μια μικρή κλίση για να φεύγει το νερό. Το μελάγγι ή μελαγγόνι το έφερναν από την τοποθεσία Μελαγκτά.

Με το που σκέπαζαν το σπίτι, έστηναν καλαμένιο σταυρό με λουλούδια για να είναι καλοστεριωμένο. Η καλύτερη ευχή για τους νοικοκύρηδες ήταν να είναι  η νοικοκυρά του σπιτιού προκομμένη και γνωστική, να φυλάει το σπίτι για να μην έχει "κακό σύμποδο" και να ξέρει από γιατροσόφια και ξόρκια. Πριν το κατοικήσουν έβαζαν να κοιμηθούν σε αυτό γέρος και γριά ώστε αν έχει κακό στοιχείο να βρει αυτούς. Την επόμενη μέρα, πριν μπουν, κρεμούν πίσω από την πόρτα μαχαίρι μαυρομάνικο, ψαλίδι ανοιχτό, ένα κομμάτι δίχτυ, ένα κόκκαλο από σαγόνι σαλαχανά ή το καύκαλο μιας "αβατάλας" (χελώνας) για να διώχνουν το κακό. Τα πέτρινα σπίτια χτίζονταν με τα "πουριά" (πωρόλιθο που έπαιρναν από το λατομείο στα Γυρίσματα , στη θέση Πουριά). Ενδιάμεσα στους τοίχους και πάνω από τις πόρτες και τα παράθυρα έμπαιναν τα "χατίλια", δοκάρια κέδρου.
Στα πολύ παλιά σπίτια οι κέδροι ήταν σχεδόν ακατέργαστοι, κόβοντας μικρό μέρος από τα κλαδιά τους.

Από το βιβλίο  ΣΚΥΡΟΣ - θησαυροί παράδοσης  - κεντήματα -ξυλόγλυπτα - κεραμικά
'Ολγα Ζαχαράκη



Παρασκευή 15 Μαΐου 2020

Το μέλι της Σκύρου



Η Σκύρος είναι γνωστή για τα εκλεκτά της προϊόντα, μέσα στα οποία είναι σαφώς και το σκυριανό μέλι. Παλαιότερα ένας από τους πιο γνωστούς παραγωγούς ήταν ο Μπάρμπα Νικίας, που είχε αραδιασμένα τα «μελι΄σοκόφ΄να» (κυψέλες δεν υπήρχαν τότε) σε τρεις «μασίδες» στο κτήμα του στον Πεύκο.

Τα «μελι΄σοκόφ΄να» ήταν κοφίνια, πλεγμένα με βέργες από «αγνέ» και κατά κάποιο τρόπο σοβατισμένα μέσα και έξω με «βουλιθιές» από βόδια, αραιωμένες με νερό.
Εκτός από τον Μπάρμπα Νικία υπήρχαν κι άλλοι παραγωγοί μελιού όπως π.χ ο Νίκος ο Παυλής και οι διάδοχοί του, αλλά και πολλοί άλλοι σύγχρονοι μελισσουργοί που παράγουν αρκετές ποσότητες μελιού, που όχι μόνο καλύπτουν την εσωτερική κατανάλωση αλλά κάνουν και εξαγωγές. Οι μελοπαραγωγοί εκτός από το μέλι είχαν και όφελος από το κερί που έβγαζαν από τις «τσερήθρες» όταν τις έστυβαν για να πάρουν μέλι.

Το στύψιμο της γεμάτης με μέλι κερήθρας γινόταν με ειδική πρέσα, το «στύφτη». Αφού στράγγιζε όλο το μέλι, από το πρώτο στύψιμο, έριχναν μέσα στο στύφτη λίγο νερό για να παρασύρει, με ένα ακόμη ελαφρό στύψιμο, ό,τι υπόλοιπο μελιού είχε απομείνει στην κηρήθρα και με αυτό το γλυκό υγρό έφτιαχναν το «μελόχι’λε» (χυλό από μέλι) που πασπαλισμένος με τριμμένα καρύδια ή μύγδαλα ήταν ένα ωραιότατο αρωματικό γλύκισμα , σαν την «μουσταλευριά».

Τις στυμμένες κερήθρες τις έλιωναν σε μικρά καζάνια και με το λιωμένο κερί που έβγαινε από αυτές, γέμιζαν μικρές γαβάθες, που τις χρησιμοποιούσαν σαν καλούπια. Όταν το κερί στέγνωνε, το μάζευαν και το πουλούσαν σε καλές τιμές ή το πρόσφεραν δώρο σε φίλους ή το πήγαιναν στο Μοναστήρι για να ξοφλήσουν κάποιο τάμα που είχαν κάνει στον ΄Αϊ Γιώργη.
Οι ίδιοι κρατούσαν μερικές «πίτες» κερί για τον εαυτό τους, για να κάνουν μόνοι τους τα κεριά που πήγαιναν στην εκκλησία και μοσχοβολούσε ο τόπος όταν τα άναβαν. Μερικοί όταν βρίσκονταν σε δύσκολες καταστάσεις έταζαν στον ΄Αϊ Γιώργη  κερί. Το κερί αυτό δεν ήταν σαν τα συνηθισμένα κεριά, αλλά ένα μονοκόμματο μακρύ κερί, σαν σχοινί και με αυτό τύλιγαν τις τέσσερις κολόνες της εκκλησίας, μία, δύο ή και περισσότερες φορές ανάλογα με το πόσο βαρύ ήταν το τάμα.

Απόσπασμα από το βιβλίο του Νίκου Γ. Λάμπρου «Αποκέρια μιας ζωής». Η Σκύρος όπως τη γνώρισα 1930-1965

Παρασκευή 1 Μαΐου 2020

Πρωτομαγιά

www.maestraliaskyros.gr

Λένε πως τίποτα δεν συγκρίνεται με την χάρη του ερχομού της Άνοιξης. Πως έρχεται για να προσδώσει ένα "Άνοιγμα" όπως προδίδει η ίδια η λέξη. Η έλευσή της από τα πανάρχαια χρόνια σήμαινε κάτι το γιορτινό, το χαρούμενο, το πολύχρωμο και σαφώς το συλλογικό.
Όπου και να εμφανιστεί αλλάξει το παρόν μας, τη διάθεση μας και τον τρόπο που αντικρίζουμε την καθημερινότητα. Δεν τα βάζω με τον χειμώνα, όμως οφείλουμε να παραδεχθούμε τις ευεργετικές ιδιότητες που έχουν τα δίχτυα της όσο απλώνονται και πρασινίζουν δειλά δειλά τα ξερά χειμωνιάτικα χώματα που με λαχτάρα ζουν στην αναμονή της. Αν το χώμα προσμένει καρτερικά τότε κατ' αναλογία συμβαίνει το ίδιο και με τον άνθρωπο αφού έτσι επιτάσσει η ύλη του.

Αναμονή λοιπόν. 

Αναμονή για την αλλαγή, συνήθως προς κάτι καλύτερο και όχι προς μία ρηχή επανάληψη γνώριμων καταστάσεων.  Η αλλαγή τροφοδοτεί το νου και ο νους όταν τροφοδοτηθεί, κινητοποιεί την εξέλιξη, την παραγωγικότητα και τη δημιουργία, δυνάμεις αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένες με την ανθρώπινη υπόσταση. Ας θέσουμε στον εαυτό μας το ερώτημα πότε είμαστε καλύτεροι και αποδοτικοί στην περαίωση ενός έργου, όταν η φύση είναι με το μέρος μας ή αντίστοιχα εμείς ως μία φυσική συνέχειά της ή όταν δρούμε ανεξάρτητα από αυτήν. Η απάντηση δόθηκε ήδη χωρίς να φτάσουμε στο τέλος του ερωτήματος. Το παράδοξο όμως εδώ είναι πως όταν καταπιανόμαστε με κάποια δραστηριότητα δεν λειτουργούμε πάντα σαν να είναι εγκαθιδρυμένο κομμάτι στη συνείδησή μας, το απαραίτητο της υγιούς συνύπαρξης ανθρώπου-φύσης.

Είμαστε στην πλέον κατάλληλη χρονική περίοδο για να έρθουμε όσο πιο κοντά γίνεται στις περιβάλλουσες σε εμάς φυσικές ομορφιές, είτε σε αυτές που η αξία τους απαιτεί ψάξιμο, εξερεύνηση,(συν)εκτίμηση, σεβασμό και δημιουργική συμμετοχή. Πρόκειται για μία ευκαιρία που οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε και με την συνειδητοποίηση αυτή διαπιστώνουμε παράλληλα και το μέγεθος του ευεργετήματος που θα αποκομίσουμε από την αξιοποίησή της. Όχι μόνο σε ατομικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο εθνικό, διεθνές και παγκόσμιο.

Μικρά διαμάντια..μικρά νησιά, μικροί αιγαιοπελαγίτικοι παράδεισοι, θα αναδειχθούν ακόμα περισσότερο τώρα που η χρόνια καταστροφική ανθρώπινη παρέμβαση πάτησε pause. Για όσο πολύ ακόμα ή για όσο λίγο ακόμα... άλλωστε το μεγαλείο της φύσης έγκειται ακριβώς σε αυτή την παραδοχή, στον χρόνο. Η φύση δεν ρωτάει κανέναν για το πώς και το πότε θα  αξιοποιήσει τον δεδομένο προς αυτή χρόνο, ο άνθρωπος είναι αυτός που τον εκλαμβάνει ως "δεδομένο" και συχνά καθυστερεί να φέρει εις πέρας ένα έργο του, από το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο. Η φύση απλά και μοναδικά ξεχύνεται στον ξέφρενο χορό της και βαδίζει με βήματα ασταμάτητου δεξιοτέχνη πρωτοχορευτή, μέχρι να εμφανιστεί ξανά κάποια ανθρώπινη παρουσία που θα την τοποθετήσει πάλι στις τελευταίες θέσεις του κύκλου και από αδυναμία θα νεύσει καταφατικά, συνηθισμένη πλέον πια στα ανθρώπινα  επαναλαμβανόμενα λάθη.

Ως τότε ας την αφήσουμε απερίσπαστη, να κάνει τα θαύματα και τις ανεπανάληπτες  χορευτικές της φιγούρες.


Skyros Island - Chora















Παρασκευή 24 Απριλίου 2020

Σκύρος και τουρισμός την 'επόμενη μέρα'

Σκύρος και τουρισμός την 'επόμενη μέρα'

21 April 2020, 10:49

Το μοντέλο του μαζικού τουρισμού πού γίνεται μέσα σε μεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα στα οποία συνωστίζονται οι πελάτες τους σε απέραντα εστιατόρια κοινόχρηστους χώρους και ασφυκτικά γεμάτα παραλιακά μέτωπα δε θα προκρίνεται πλέον ως φρόνιμη λύση ανεξάρτητα από τις προσφορές θα ακολουθήσουν. Αντίθετα, προορισμοί που εγγυώνται περισσότερη ατομικότητα, επαφή με τη φύση, αίσθηση ελευθερίας και πιο 'ιδιωτικές' παροχές, θα καταστούν ελκυστικοί.

Γράφει ο κος Κυριάκος Αντωνόπουλος, Πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου Σκύρου.
Παρατηρώντας και προσπαθώντας να αναλύσω την κατάσταση που όλοι ζούμε με την εμφάνιση του Κορωναιού έχω καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα σχετικά με τον τουρισμό που αποτελεί η αποτελούσε μέχρι τώρα το βασικό κινητήριο μοχλό της οικονομίας μας.

Η πανδημία διαμορφώνει νέες τάσεις και συμπεριφορές που όλοι μας διαπιστώνουμε και έχουν να κάνουν με προφυλάξεις και συνήθειες που έχουμε ήδη αποκτήσει και δεν αποτελούσαν μέρος του προηγούμενου τρόπου ζωής μας.

Η στροφή σε μεγαλύτερη επαφή με τη φύση τα ανοιχτά πεδία και τις ελεγχόμενες συναθροίσεις θα αποτελέσουν τους κύριους λόγους για την επιλογή του τόπου και του τρόπου των διακοπών από εδώ και πέρα.

Αυτονόητο είναι ότι το μοντέλο του μαζικού τουρισμού πού γίνεται μέσα σεμεγάλα ξενοδοχειακά συγκροτήματα στα οποία συνωστίζονται οι πελάτες τους σε απέραντα εστιατόρια κοινόχρηστους χώρους και ασφυκτικά γεμάτα παραλιακά μέτωπα δε θα προκρίνεται πλέον ως φρόνιμη λύση ανεξάρτητα από τις προσφορές θα ακολουθήσουν.

Ανάλογα κριτήρια που θα υπαγορεύουν πιο εξατομικευμένες επιλογές, θα επιβάλουν την αποσυμφόρηση σε προορισμούς που ήδη θεωρούνται κορεσμένοι. Και γνωρίζουμε πολλούς τέτοιους. Αντίθετα, προορισμοί που εγγυώνται περισσότερη ατομικότητα, επαφή με τη φύση, αίσθηση ελευθερίας και πιο “ιδιωτικές” παροχές, θα καταστούν ελκυστικοί.

Για τους λόγους αυτούς και λαμβάνοντας υπόψιν ότι η επιδημία ήρθε για να μείνει, με εξάρσεις και υφέσεις, προβλέπω ότι εφόσον βρεθεί γρήγορα ένα σχετικά στιγμιαίο τεστ ανίχνευσης του ιού που θα γίνεται πριν και μετά τα ταξίδια από-προς το εξωτερικό και θα επιτρέψει το σταδιακό άνοιγμα των συνόρων, τότε οι τομείς που θα κληθούν να δείξουν ετοιμότητα και να ανταποκριθούν πρώτοι στη ζήτηση θα είναι:

1. Η ενοικίαση κατοικιών, η θα προτιμηθεί έναντι της διαμονής σε ξενοδοχεία και μάλιστα μεγάλα.

2. Ο θαλάσσιος τουρισμός και ενοικίαση ιστιοπλοϊκών κ.α σκαφών που εξασφαλίζουν ιδανικές διακοπές, απομόνωση, επαφή με τη φύση και ‘υγειονομική΄ ασφάλεια.

3. Οι ενοικιάσεις αυτοκινήτων και άλλων μέσων ατομικής μετακίνησης θα υπερισχύσουν έναντι των μαζικών μεταφορών στους τόπους των διακοπών

4. Οι επιχειρήσεις εστίασης που θα έχουν κάνουν χρήση μεγάλων εξωτερικών χώρων σε περιοχές που δεν υπάρχει συνωστισμός και παράλληλα θα έχουν δυνατότητα απομακρυσμένης εξυπηρέτησης.

5. Τα τοπικά βιολογικά προϊόντα και τα αλιεύματα τα οποία θα αποτελέσουν μέρος και μιας διατροφικής αλλαγής που θα ακολουθεί την τάση του πιο φυσικού, παρά του μαζικού τρόπου ζωής – όσο μπορεί ο καθένας από την πλευρά του να εφαρμόσει- και πάντα σε σχέση με τις οικονομικές του δυνατότητες.

6. Ο εναλλακτικός τουρισμός, στις μορφές οι οποίες εξασφαλίζουν την επαφή με τη φύση και την αναζωογόνηση του σώματος και της ψυχής.

Και πολλά αλλά που μπορούν ταυτιστούν με τις νέες  συνήθειες και απαιτήσεις που διαμορφώνονται.

Θεωρείται βέβαιη η αύξηση της ζήτησης οικοπέδων στην Ελληνική περιφέρεια και τα νησιά για την ανέγερση κατοικιών, κυρίως από αλλοδαπούς σύμφωνα με τα παραπάνω κριτήρια που θα εξασφαλίζουν τις «αποδράσεις» και τις  διακοπές  χωρίς χρονικά όρια διαμονής ενώ παράλληλα θα εγγυώνται την σχετική απομόνωση της παρέας – οικογένειας.

Κάτι τέτοιο θα αυξήσει την οικοδομική δραστηριότητα ιδιαίτερα σε περιφέρειες και νησιωτικούς τόπους που διαθέτουν φυσική καλλονή και δεν θεωρούνται κορεσμένοι.

Σε ότι αφορά τη Σκύρο η οποία διαθέτει τα προσόντα για να ανακάμψει, θα πρέπει να γίνει η ανάλογη προετοιμασία ώστε το τουριστικό μοντέλο να επεκταθεί με βάση τις διαμορφούμενες νέες προτιμήσεις.

Τα χρηματοδοτικά πακέτα που ανακοινώνονται πρέπει να “πιάσουν τόπο”!

Η διάνοιξη νέων δρόμων που θα αναδείξουν νέες προσβάσεις σε παραλίες, η επιμέλεια του φυσικού περιβάλλοντος, η βελτίωση του οδικού δικτύου, η ανάδειξη δικτύων μονοπατιών και περιπατητικών διαδρομών στο δάσος, η δημιουργία λιμενικών υποδομών για την αντιμετώπιση της αύξησης του θαλάσσιου τουρισμού, η κατασκευή γλιστρών για την ανέλκυση καθέλκυση μικρών σκαφών, η δημιουργία δικτύων κοινωφελών υποδομών για το ‘άπλωμα’ των δραστηριοτήτων, η βελτίωση του αεροδρομίου και η οργάνωση των ομάδων παραγωγών που θα κληθούν να καλύψουν τη ζήτηση για τα προϊόντα της πρωτογενούς παραγωγής, η οποία θα παίξει καθοριστικό ρόλο- σε επίπεδο τόπου και Χώρας- θα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητες της επόμενης μέρας για τον Τουρισμό στο Νησί.

Όλα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στις θετικές εξαιρέσεις ως προς την αντιμετώπιση της πανδημίας και της μελλοντικής της διασποράς, η κοινωνική συνοχή θα βγει αλώβητη και η οικονομική ζημιά θα είναι αναστρέψιμη.

Φυσικά, τουρισμός δε σημαίνει απαραίτητα  καλοκαίρι, θάλασσα και παραλίες. Αν η επιδημία επιμένει να μας επισκέπτεται, ο χειμερινός τουρισμός θα αντιμετωπίσει προβλήματα στο επίπεδο της φιλοξενίας επισκεπτών σε κλειστούς κλιματιζόμενους χώρους. Και θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες για την μείωση των επιπτώσεων.

Το νέο μοντέλο του τουρισμού πρέπει να βασιστεί στο σεβασμό της ανθρώπινης προσωπικότητας, και των πραγματικά αναζωογονητικών αναγκών που πρέπει να προσφέρουν οι διακοπές. Η μαζικότητα που και πριν από την υγειονομική κρίση δεν ήταν επιθυμητή και ήταν συνδεδεμένη με φθηνές και αμφιβόλου ποιότητας υπηρεσίες, προς το παρόν θεωρείται αποτρεπτική.

Αυτά που πρέπει να μπουν στον τάφο οριστικά, είναι η νοοτροπία της αρπαχτής, του εύκολου κέρδους, η στείρα κριτική του καφενείου, η διαρκής καχυποψία και οι πολιτικές της εξαπάτησης και της τσαπατσουλιάς.

Και να επικρατήσουν, η ποιότητα, οι έντιμες συναλλαγές, η κάλυψη των πραγματικών αναγκών, η κοινωνική και επαγγελματική αλληλεγγύη, η συμμετοχικότητα, και η προσήλωση στις πραγματικές αξίες.